PROGRAM KULTURA LUDOWA I TRADYCYJNA 2020

Umowa Nr 03269/20/FPK/DIK

ATLAS POLSKICH STROJÓW LUDOWYCH - wydanie tomu 49 w 70-lecie powstania serii
- zadanie dofinansowane ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury w wysokości 20 000,00 zł
 

Celem zadania jest popularyzacja wiedzy z zakresu niematerialnego dziedzictwa kulturowego, dotyczącej rzemiosła i rękodzieła związanego z wytwórstwem strojów ludowych. Cel zostanie osiągnięty poprzez publikację książki w renomowanej serii wydawniczej Atlas Polskich Strojów Ludowych (tom 49), na którą składają się 23 teksty oparte na materiale zebranym podczas badań terenowych i archiwalnych. Publikacja ukazuje się jako jubileuszowy 49 tom w 70-lecie powołania serii wydawniczej przez dra Józefa Gajka w 1949 roku.
A.W. Brzezińska, A. Paprot-Wielopolska, M. Tymochowicz (red.) (2020), „(Re)konstruowane stroje ludowe jako znak manifestowania tożsamości lokalnej”, seria Atlas Polskich Strojów Ludowych, tom 49, zeszyt specjalny. Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, ISBN: 978-83-64465-40-6

Planowany nakład 300 egzemplarzy, w tym 150 bezpłatnych na cele promocyjne

SPIS TREŚCI:

WPROWADZENIE – jubileuszowy tom serii APSL w 70-lecie jej powstania

1. Mariola Tymochowicz, „Współczesne funkcje tradycyjnego ubioru chłopskiego”
2. Anna Drożdż, „Człowiek i jego codzienność w fotografii archiwalnej Polskiego Atlasu Etnograficznego”
3. Klára Brožovičová, „Folk costume in everyday use: last generation of wearers in South Moravian region” / „Strój ludowy do codziennego użytku: ostatnie pokolenie osób noszących w południowomorawskim regionie”
4. Olena Kozakevych, „Kobiece czepce ażurowe na Pokuciu w końcu XIX – na początku XXI wieku: lokalne cechy artystyczne”
5. Magdalena Fołta, „Batikowy druk ludowy na płótnie - próba rekonstrukcji zapomnianego rzemiosła”
   I. POMORZE
6. Aleksandra Paprot-Wielopolska, „Tożsamość ukryta w stroju? O potrzebie posiadania tradycyjnego stroju ludowego na Ziemiach Zachodnich i Północnych”
7. Łukasz Kępski, „Tradycyjny strój żuławski w świetle analizy źródeł historycznych. Pomiędzy historią a pragnieniem posiadania”
8. Anna Weronika Brzezińska, Kamila Gillmeister, „Strój kociewski – rekonstrukcja na życzenie?”
9. Anna Czachorowska, „Historia powojennych badań i prób rekonstrukcji stroju ludowego dawnych mieszkańców Warmii i Mazur”
   II. WIELKOPOLSKA
10. Joanna Minksztym, „Zrekonstruowane czy wymyślone? Rewitalizacja strojów ludowych w Wielkopolsce – uwagi praktyka”
11. Dorota Angutek, „Przebieg i stan badań nad ludowymi strojami krajniackimi (1830–2010)”
12. Alicja Gniazdowska, „Edukacja regionalna dzieci w oparciu o chazacki strój ludowy z okolic Chojna”
    III. ŚLĄSK
13. Elżbieta Oficjalska, „Strój kobiet wspólnoty braci morawskich w Gnadenfeld na Górnym Śląsku”
14. Magdalena Toboła-Feliks, „Między tradycją a nowoczesnością - twórcze i odtwórcze rekonstrukcje stroju rozbarskiego”
15. Ewa Cudzich, „Tradycja a innowacja – strój górali Beskidu Śląskiego we współczesnym zwierciadle”
    IV. MAZOWSZE i PODLASIE
16. Elżbieta Piskorz-Branekova, „Próby rekonstrukcji strojów ludowych z okolic Warszawy na przykładzie stroju radzymińskiego”
17. Grzegorz Ślesicki, „Strój Ziemi Zawkrzeńskiej na podstawie ubiorów ludowych z parafii w Lubowidzu”
18. Aleksandra Pluta, „Krajki – tkane pasy z Sokólszczyzny i terenów przygranicznych jako zapomniany element stroju ludowego”
    V. MAŁOPOLSKA
19. Tymoteusz Król, „Strój wilamowski nieznany. Próba zarysowania niezbadanych aspektów stroju”
20. Justyna Majerska-Sznajder, „Współczesny męski strój wilamowski jako wyznacznik tożsamości użytkowników”
21. Maciej Jastrzębski, „Strój ludowy w rejonie Urzędowa pod koniec XIX i na początku XX wieku”
22. Stanisława Trebunia-Staszel, „Rekonstrukcje, konstrukcje i transpozycje we współczesnym stroju podhalańskim, a manifestowanie tożsamości regionalnej”
23. Patryk Rutkowski, „Zatarte tradycje – współczesny strój w północnej i wschodniej części regionu Lachów Sądeckich”

Bibliografia
Summary, Zusammenfassungen, Резюме

Przewidywane jakościowe rezultaty zadania:

1. upowszechnienie wiedzy z zakresu rekonstrukcji strojów ludowych oraz ich zdobnictwa w środowiskach regionalistów, badaczy i animatorów kultury oraz w ruchu zespołów folklorystycznych;
2. promocja idei ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego w zakresie rzemiosła i rękodzieła poprzez udostępnienie w formie
   artykułów naukowych wyników badań terenowych i archiwalnych dotyczących tradycyjnego zdobnictwa i rękodzieła;
3. podniesienie prestiżu Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego jako instytucji dbającej o ochronę niematerialnego dziedzictwa
   kulturowego.

Zespół projektu: 

Prof. UAM dr hab. ANNA WERONIKA BRZEZIŃSKA, etnolożka, instruktorka rękodzieła artystycznego. Pracuje w Instytucie Etnologii i Antropologii Kulturowej UAM. Prezeska Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego od 2019. Od 2011 roku redaktorka naczelna serii Atlas Polskich Strojów Ludowych oraz wiceprzewodnicząca Sekcji Stroju Ludowego przy ZG PTL. Członkini Rady ds niematerialnego dziedzictwa kulturowego przy MKiDN.

dr hab. MARIOLA TYMOCHOWICZ, etnolożka i kulturoznawczyni. Pracuje w Instytucie Nauk o Kulturze UMCS w Lublinie oraz w Muzeum Lubelskim. Skarbniczka Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego od 2019 roku. Od 2011 roku zastępczyni
redaktorki naczelnej serii Atlas Polskich Strojów Ludowych oraz przewodnicząca Sekcji Stroju Ludowego przy ZG PTL. Współpracuje z zespołami regionalnymi jako konsultantka ds strojów ludowych i wizerunku scenicznego.

dr ALEKSANDRA PAPROT-WIELOPOLSKA, etnolożka i kulturoznawczyni. Pracuje w Zakładzie Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Gdańskiego. Członkini Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego. Sekretarz serii Atlas Polskich Strojów Ludowych. Od 2012 roku sekretarz Sekcji Stroju Ludowego przy ZG PTL. Badaczka terenowa i animatorka kultury regionalnej.

Wykonawczynie w latach 2013-2014 wspólnie realizowały projekt badawczy mający na celu dokumentację tradycyjnego rękodzieła w Wielkopolsce (snutka golińska), na Podlasiu (perebory) i Małopolsce (bobowska koronka klockowa). Efektem tych badań jest wspólna publikacja: Brzezińska, A. W., Paprot, A., Tymochowicz, M., "Klocki, snutki, perebory. Tradycyjne rękodzieło wobec wyzwań współczesności", seria: „Atlas Polskich Strojów Ludowych”, t. 44, zeszyt specjalny, Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
2015. W 2018 roku pod ich redakcją ukazał się zeszyt specjalny serii APSL t. 48 „Współczesna problematyka badań nad strojami ludowymi” Co roku jako Sekcja Stroju Ludowego organizują konferencje i seminaria poświęcone problematyce strojów ludowych, w których uczestniczą naukowcy, pracownicy instytucji kultury oraz animatorzy.

mgr PAULINA SUCHECKA, etnografka, dyrektor Biura PTL odpowiedzialna za organizowanie i prowadzenie dystrybucji wydawnictw, w tym za prowadzenie wymiany z instytucjami krajowymi i zagranicznymi.

mgr AGATA SIKORA, główna księgowa PTL odpowiedzialna za prawidłowy przebieg realizacji zadania pod względem formalnym oraz odpowiedzialna za złożenie finansowego raportu końcowego.

Sprawozdanie z realizacji zadania

Wszystkie zakładane cele i rezultaty zadania zostały osiągnięte. 
Głównym celem zadania było opracowanie redakcyjne, merytoryczne, językowe i graficzne, druk oraz promocja publikacji w ramach serii Atlas Polskich Strojów Ludowych, tom 49 - zeszyt specjalny. 

Dzięki wydaniu publikacji zrealizowano cel naukowy i edukacyjny, jakimi jest popularyzacja wiedzy z zakresu niematerialnego dziedzictwa kulturowego dotycząca rzemiosła i rękodzieła poprzez opublikowanie oryginalnych i recenzowanych tekstów autorstwa uznanych badaczek / badaczy specjalizujących się w tematyce strojów ludowych oraz ich zdobnictwa.

Dane dot. publikacji:
Tytuł: „(Re)konstruowane stroje ludowe jako znak manifestowania tożsamości lokalnej”
Redakcja naukowa: A.W. Brzezińska, A. Paprot-Wielopolska, M. Tymochowicz (red.)
Seria wydawnicza PTL: "Atlas Polskich Strojów Ludowych", t. 49 - zeszyt specjalny
Wydawnictwo: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Rok wydania: 2020
ISBN: 978-83-64465-40-6

W ramach realizacji zadania przewidziano następujące działania:

1) prace redakcyjne: redakcja merytoryczna tekstów, redakcja językowa tekstów, wybór zdjęć ilustrujących poszczególne teksty, wykonanie tłumaczenia streszczeń na j. angielski, niemiecki i rosyjski;
2) prace techniczne: wykonanie projektu okładki, skład i łamanie publikacji, wykonanie drugiej korekty, eksport książki do pliku drukarskiego oraz druk (firma Partner Poligrafia w Białymstoku);
3) promocja publikacji: organizacja 3 spotkań promocyjnych w siedzibach partnerów projektu – Oddziałów PTL w Poznaniu, Lublinie i Gdańsku; przesłanie informacji do mediów oraz umieszczenie informacji o książce w internecie i serwisach społecznościowych;
4) podsumowanie zadania: rozliczenie zadania, przygotowanie i złożenie raportu z realizacji zadania.