PTL Badania naukowe Wydawnictwa Pracownia Edukacji Otwierającej Biblioteka ETNOznawcy Wesprzyj nas Platforma członkowska Kontakt | ||
granty, projekty, dotacje » nprh |
Atlas Polskich Strojów Ludowych to jedna z serii wydawniczych Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego, której pierwszy zeszyt serii ukazał się w roku 1949. Zgodnie z założeniami serii każdy z zeszytów jest poświęcony jednemu regionowi, a stały układ treści obejmuje takie zagadnienia jak: zarys historyczny rozwoju stroju na badanym obszarze; obecny stan stroju ludowego na badanym obszarze; zasięg badanego stroju (wraz z załączoną mapą); opis i zróżnicowanie stroju męskiego; szczegółowy opis stroju męskiego; opis i zróżnicowanie stroju kobiecego; szczegółowy opis stroju kobiecego; wytwórcy i materiały; tkaniny; zdobnictwo stroju: hafty, koronki, aplikacje, szamerunki; rekonstrukcje. Wszystkie zeszyty porządkowane są wg. kryterium regionalnego z podziałem na: Pomorze, Wielkopolska, Śląsk, Mazowsze i Sieradzkie, Małopolska.
W roku 2012 rozpoczęto realizację kilkuletniego projektu badawczego „ATLAS POLSKICH STROJÓW LUDOWYCH: kontynuacja prac wydawniczych, przeprowadzenie badań terenowych i kwerend źródłowych oraz cyfryzacja materiałów źródłowych i udostępnienie ich w Internecie” finansowanego ze środków Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki.
Jego głównym celem było prowadzenie badań terenowych oraz źródłowych (w tym muzealnych), by móc na podstawie zebranych materiałów przygotować katalog informacji dot. kolekcji polskich strojów ludowych (codziennych i odświętnych) znajdujących się w zasobach muzeów znajdujących się na terenie Polski.
Uzasadnieniem podjęcia się realizacji tak szeroko zakrojonego jest podpisana przez Polskę Konwencja UNESCO w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości, definiowanego jako: zwyczaje, przekaz ustny, wiedza i umiejętności oraz związane z nimi przedmioty i przestrzeń kulturowa, które są uznane za część własnego dziedzictwa przez daną wspólnotę, grupę lub jednostki. Ten rodzaj dziedzictwa jest przekazywany z pokolenia na pokolenie i odtwarzany przez wspólnoty i grupy w relacji z ich środowiskiem, historią i stosunkiem do przyrody. Dla danej społeczności dziedzictwo niematerialne jest źródłem poczucia tożsamości i ciągłości. W tę definicję wpisuje się zagadnienie stroju ludowego, wytwarzanego od pokoleń, obwarowanego wieloma normami zwyczajowymi i praktykami kulturowymi przedstawicieli poszczególnych wspólnot lokalnych i regionalnych. W myśl ochrony owego dziedzictwa konieczne jest jego dokumentowanie oraz rejestrowanie przejawów wciąż żywych form tradycyjnego rzemiosła związanego z wytwórczością poszczególnych elementów odzieży.
Wydawnictwa w latach 2013-2015 finansowane w ramach grantu NPRH:
ROK 2013
Stroje ludowe jako fenomen kulturowy, red. nauk. zesz. M. Tymochowicz, A. W. Brzezińska, seria: „Atlas Polskich Strojów Ludowych”, t. 39, z. specjalny, Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze 2013, nr ISBN: 978-83-87266-64-6
Piskorz-Branekova E., Strój zamojski, red. nauk. zesz. M. Tymochowicz, seria: „Atlas Polskich Strojów Ludowych”, t. 40, cz. V Małopolska, z. 17, Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze 2013, nr ISBN 978-83-87266-79-0, nr ISSN 1899-2129
ROK 2014
Minksztym Joanna, Rosolski Rafał, Strój kościański, red. nauk. zesz. A. W. Brzezińska, seria: „Atlas Polskich Strojów Ludowych”, t. 41, cz. II Wielkopolska, z. 5, Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze 2014, nr ISBN: 978-83-64465-01-7, ISSN 1899-2099
Bartosiewicz Magdalena, Strój łowicki po 1953 roku, red. nauk. zesz. J. Słomska-Nowak, seria: „Atlas Polskich Strojów Ludowych”, t. 42, cz. IV Mazowsze i Sieradzkie, z. 9, Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze 2014, nr ISBN: 978-83-64465-02-4, ISSN 1899-2110
Woźniak Alicja, Strój łęczycki, red. nauk. zesz. J. Słomska-Nowak, seria: „Atlas Polskich Strojów Ludowych”, t. 43, cz. IV. Mazowsze i Sieradzkie, z. 10, Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze 2014, nr ISBN: 978-83-87266-89-9, ISSN 1899-2110
ROK 2015
Brzezińska A. W., Paprot A., Tymochowicz M., Klocki, snutki, perebory. Tradycyjne rękodzieło wobec wyzwań współczesności, seria: „Atlas Polskich Strojów Ludowych”, t. 44, z. specjalny, Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze 2015, nr ISBN: 978-83-64465-05-5
Piskorz-Branekova E., Stanaszek Ł. M., Strój wilanowski z nadwiślańskiego Urzecza, red. nauk. zesz. A. Mironiuk-Nikolska, t. 45, cz. IV. Mazowsze i Sieradzkie, z. 11, Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze 2014, nr ISBN: 978-83-64465-03-1, ISSN 1899-2129
Trebunia-Staszel S. i in. Strój podhalański, red. nauk. zesz. M. Tymochowicz, seria: „Atlas Polskich Strojów Ludowych”, t. 46, cz. V. Małopolska, z. 18, Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze 2015, nr ISBN: 978-83-64465-03-1, ISSN 1899-2129
Minksztym J., Strój Bambrów Poznańskich, red. nauk. zesz. A. W. Brzezińska, seria: „Atlas Polskich Strojów Ludowych”, t. 47, cz. II. Wielkopolska, z. 6, Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze 2015, nr ISBN: 978-83-64465-04-8, ISSN 1899-2099