ETNOznawcy Wesprzyj nas Dołącz do nas Kontakt

Działalność Upowszechniająca Naukę MNiSW – działalność wydawnicza

Umowa 876/P–DUN/2019; środki wpłynęły na subkonto

Zadania finansowane w ramach umowy 876/P–DUN/2019 ze środków Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę:

LUD - dofinansowanie: 4 496,00 zł

LUD - rocznik Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego i Komitetu Nauk Etnologicznych PAN, jest jednym z najstarszych czasopism naukowych w Polsce; został założony przez Antoniego Kalinę w 1895 r. Obecnie znajduje się on na liście C czasopism punktowanych Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego (10 pkt.) i jest indeksowany w kilku najważniejszych międzynarodowych bazach prac naukowych, m.in. Scopus, ERIH Plus, CEJSH, Google Scholar, ICI Journals Master List, a także w najważniejszej dla dyscypliny bazie - Anthropological Index Online. Pismo stosuje profesjonalne procedury wydawnicze i spełnia wszystkie wymogi stawiane czasopismom naukowym (m.in. proceduradouble blinde review, procedury antyplagiatowe, wykluczanie konfliktu interesów i zjawiska ghostwriting).

Na łamach „Ludu” opublikowano oryginalne teksty naukowe z zakresu etnograficznej dokumentacji i analizy kultur dawnych i współczesnych oraz problemów teoretyczno-metodologicznych związanych z ich badaniem. Pismo ukazuje bogactwo i wielonurtowość współczesnej etnografii, etnologii, antropologii kulturowej oraz dyscyplin pokrewnych oraz jest platformą wielu debat dotyczących kondycji i przyszłości polskiej antropologii społeczno-kulturowej. Stanowi też forum żywej dyskusji naukowej, porusza ważkie i aktualne tematy społeczne, jest czasopismem zaangażowanym, zabierającym głos w ważnych sprawach publicznych oraz opowiadającym się po stronie wartości, na których ufundowana jest antropologia.

Zadanie obejmowało:

• utrzymanie roczne  profilu oraz DOI czasopisma; 
• pokrycie DOI publikowanych artykułów i innych tekstów (recenzje, komunikaty)
  przygotowanie składu czasopisma zgodny ze standardami publikacji prac naukowych na cyfrowej platformie czasopism w formule Open Acces;
• skład komputerowy;
• druk egz. papierowych na wymianę krajową i zagraniczną;
• koszty pośrednie.
   

Prace zostały wykonane zgodnie z harmonogramem i zakresem planowanych prac:

• zachowano ciągłości czasopisma poprzez publikację tomu za rok 2019;
• zapewniono szeroką międzynarodową dostępność artykułów zawierających wyniki polskich i zagranicznych badań naukowych z zakresu etnologii i antropologii kulturowej, muzeologii, kulturoznawstwa, literaturoznawstwa i dziedzin pokrewnych poprzez wydanie czasopisma w formie cyfrowej dostępnej bezpłatnie poprzez sieć internetową w formule Open Acces;
• zapewniono „widoczność” artykułów naukowych zamieszczonych w czasopiśmie dla automatycznych systemów indeksujących i wyszukujących (np. Google Scholar) poprzez zaopatrzenie ich w numery DOI, skład dostosowany do standardów publikacji cyfrowych oraz zestandaryzowane i czytelne dla programów komputerowych metadane;
• zwiększono „cytowalność” polskich prac naukowych oraz skalę oddziaływania polskiej nauki w obiegu międzynarodowym poprzez umieszczanie i utrzymanie czasopisma w międzynarodowych bazach publikacji naukowych.
   

Działalność Upowszechniająca Naukę MNiSW – upowszechnianie

Umowa 847/P–DUN/2019

Zadania finansowane w ramach umowy 847/P–DUN/2019 ze środków Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę:

Upowszechnianie i promocja osiągnięć nauki polskiej – kontynuacja na rok 2019. Opracowanie selektywnej bibliografii etnografii polskiej za 2018 rok dla bibliografii międzynarodowej – International Bibliography of the Social Science
dofinansowanie: 29 380,00 zł

Na bazie gromadzonych systematycznie bibliografii ODiIE PTL od 1970 przygotowywuje selektywne wybory do międzynarodowej bibliografii International Bibliography of the Social Sciences (IBSS) wydawanej z inicjatywy UNESCO w Londynie przez Londyńską Szkołę Ekonomiczną - obecnie platforma PROQUEST.
ODiIE jest jedyną placówką w Polsce reprezentującą nauki etnograficzne i antropologiczne, która przygotowuje dla IBSS opisy bibliograficzne z autopsji - po bezpośrednim zapoznaniu się z publikacjami przez redaktorów z ODiIE i selekcji pozycji, co roku kontaktując się z Redakcją londyńską, by ustalić harmonogram bieżącej współpracy i kryteria doboru pozycji. Dzięki temu międzynarodowa anglojęzyczna baza w Londynie dysponuje wiarygodnym przeglądem dorobku polskiego piśmiennictwa antropologicznego, ze wskazanych przez siebie zakresów tematycznych i problemowych.
Przygotowując wybór najbardziej znaczących publikacji etnograficznych, etnologicznych i antropologicznych weszliśmy w obieg międzynarodowej informacji dostępnej online.

Ww. zadanie obejmowało następujące czynności: 

• wybór, przeprowadzenie analizy merytorycznej, indeksację i sporządzenie 300 not do IBSS za 2018 rok;
• sporządzenie i zapis opracowanych 300 not na nośnikach komputerowych zgodnie ze standardem redakcji IBSS;
• przetłumaczenie na język angielski tytułów not oraz słów kluczowych dla bibliografii międzynarodowej;
• wprowadzenie danych do katalogu online.

Prace w/w zadania zostały wykonane zgodnie z harmonogramem i zakresem planowanych prac. Współpraca Ośrodka Dokumentacji i Informacji Etnograficznej PTL z redakcjami międzynarodowych bibliografii prowadzona na bieżąco od 1970 roku umożliwia nam uczestnictwo w obiegu międzynarodowej informacji. Ośrodek przygotowuje na bazie bibliografii bieżącej selektywne wybory bibliograficzne dla bibliografii międzynarodowej (IBSS). Zgodnie z założeniami dokonano wyboru najbardziej znaczących publikacji folklorystycznych, etnograficznych, etnologicznych oraz z antropologii kulturowej. Przeprowadzono ich analizę merytoryczną, indeksację i sporządzono ok. 300 not do International Bibliography of the Social Sciences za 2017 rok. Opracowane noty zapisano zgodnie ze standardem redakcji IBSS. Noty oraz słowa kluczowe do bibliografii międzynarodowej przetłumaczono na język angielski.
IBSS już od kilku lat dostępna jest w Internecie. Polski dorobek jest tym samym rejestrowany w międzynarodowej i prestiżowej bazie bibliograficznej, dostępnej szerokiemu odbiorcy online.

 

Tworzenie i użytkowanie bibliograficznych Baz Danych – kontynuacja na rok 2019. Gromadzenie informacji na nośnikach komputerowych, kwerenda biblioteczna, klasyfikacja i zapis w bazie danych bibliograficznych za 2018 rok do bieżącej bibliografii etnografii polskiej oraz uzupełnienie braków za lata 2004-2012 i 1995
dofinansowanie: 47 164,00 zł

W/w zadanie obejmowało:

• przegląd wydawanej bieżącej literatury antropologicznej i dziedzin jej pokrewnych (tj. tekstów wydanych rok przed zgłoszeniem zadania - taki rodzaj przesunięcia w czasie jest niezbędny, ponieważ musimy uwzględniać cykl wydawniczy) - za rok 2018;
• weryfikację brakujących w komputerowej bazie danych not bibliograficznych prac wydanych w latach 2004-2012 i rok 1995 (około 200 not) z przeglądem wydanej literatury ww. przedziale czasowym i roku: publikacje antropologiczne i z dziedzin pokrewnych;
• analizę merytoryczną pozycji na podstawie bezpośredniej lektury i przeglądu publikacji wytypowanych podczas pierwszej selekcji;
• ocenę reprezentatywności i jakości wybranych publikacji - czy są one istotne dla antropologii kulturowej i jej subdyscyplin (jest to druga i ostatnia selekcja);
• tworzenie noty bibliograficznej wg systemu Expertus - na początku zajmujemy się tzw. indeksacją, czyli na podstawie określonych precyzyjnie danych, które dadzą w rezultacie opis publikacji wg generalnych założeń przyświecających tworzeniu opisów bibliograficznych. Program Expertus jest ramą systemową BEP i doprecyzowuje pewne dane ze względu na specyfikę wiedzy i badań antropologicznych, co znajduje też odbicie w zawartości publikacji, a zatem czynniki te muszą znaleźć przełożenie na schemat i układ noty bibliograficznej, jaką przyjęliśmy w BEP;
• wyszukiwanie odnośników do cyfrowej postaci tekstów, by odnośniki te zawrzeć także w nocie bibliograficznej. Celem tej czynności jest umożliwienie czytelnikom przejście od noty bibliograficznej do interesującego ich tekstu zaraz po zapoznaniu się w opisami-notami bibliograficznymi, jakie wytypowali, korzystając z katalogu BEP i podanych w nim kryteriów wyszukiwania. A wyszukiwać można m.in. za pośrednictwem słów z tytułów, całych tytułów, nazwisk autorów, słów kluczowych i in.;
• założenie nowego rekordu w jego postaci cyfrowej, by budować w ten sposób katalog online BEP;
• wpisanie danych do programu;
• prace weryfikujące, czyli korekta dotycząca poprawności zapisu pod względem technicznym, poprawności wyboru danych (jest to najważniejsza część korekty, czyli korekta merytoryczna – szczególnie ważna przy doborze słów kluczowych) i korekta poprawności językowej.
• wyszukanie adresów URL, DOI, etc. przypisanych do danej pozycji i kierujących do jej wersji tekstowej w formacie elektronicznym: ponieważ poszczególne artykuły i tomy wychodzące w latach ubiegłych, występują obecnie w postaci cyfrowej w wolnym dostępie lub częściowo wolnym - jak bazy tekstów wymagające czasem uwierzytelnienia - uzupełniając rekordy o adresy URL i DOI oraz inne, BEP spełnia rolę branżowej antropologicznej multiwyszukiwarki. Jest ona zarazem bibliograficzna, jak również tekstowa, uwzględnia teksty dawne i współczesne, dzięki temu ułatwia zapoznanie się z informacją i treścią dorobku humanistyki polskiej krajowemu i zagranicznemu użytkownikowi. Ww. prace umożliwiają pracownikom naukowym, działaczom kultury i innym zainteresowanym osobom korzystanie z informacji dot. polskich publikacji etnograficznych, antropologicznych i folklorystycznych; przygotowywane są na życzenie wybory bibliograficzno-tematyczne, problemowe i regionalne.
   

Prace nad bieżącą bibliografią etnograficzną zostały wykonane zgodnie z harmonogramem i zakresem planowanych prac. W roku sprawozdawczym wykonano kwerendę biblioteczną, weryfikację i klasyfikację przedmiotową danych bibliograficznych z zakresu etnologii, antropologii kulturowej i folklorystyki do bibliografii etnografii polskiej za 2018 rok + uzupełnienia za lata 2004-2012 i 1995 rok. Łącznie opracowano 1200 not. Dane zgromadzone w bazie od 2007 roku są na bieżąco wprowadzane do Internetu: wejście do bazy bibliograficznej BEP - katalog online przez stronę ODiIE na serwerze PTL: www.ptl.info.pl/odie/.
Na bazie tej podstawowej bibliografii dokonywane są selektywne wybory najbardziej znaczących publikacji folklorystycznych, etnograficznych, etnologicznych oraz z antropologii kulturowej dla bibliografii międzynarodowej – International Bibliography of the Social Sciences (IBSS).
Z bibliografii internetowej korzystają pracownicy naukowi, studenci etnologii i licznych kierunków humanistycznych, dziennikarze oraz pracownicy kultury. BEP adresowana do konkretnej grupy odbiorców kataloguje wybrane dyscypliny humanistyczne i wybrane specjalizacje w ich obrębie. Dzięki dalszemu umiędzynarodowieniu i umieszczeniu linków do tekstów, BEP doskonali swój profil jako narzędzie z zakresu informacji naukowej – otwierając się na użytkownika zagranicznego i jednocześnie ułatwiając dostęp wszystkim użytkownikom do umieszczonych w Internecie tekstów z humanistyki.

BEP przyczynia się do upowszechniania i popularyzacji dorobku polskiej antropologii kulturowej i jej dziedzin pokrewnych oraz licznych subdyscyplin. Dodatkowo aspekt popularyzacji i upowszechnienia wzmacnia to, że od początku swego istnienia BEP jest katalogiem istniejącym wyłącznie w Internecie, zatem dostępnym bez ograniczeń.

Organizacja konferencji naukowej "Zaangażowanie / animacja / edukacja. Etnologia i antropologia kulturowa wobec zmian społecznych" towarzyszącej 95. Walnemu Zgromadzeniu Delegatów PTL, Poznań - 18-22 września 2019 r.
dofinansowanie: 10 100,00 zł

Tematyka konferencji towarzyszącej 95. Walnemu Zjazdowi Delegatów Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego. 23 listopada 2017 roku w Poznaniu odbył się Nadzwyczajny Zjazd Etnologów i Antropologów Polskich, a jedną z przesłanek do jego zorganizowania było przekonanie o tym, że: „Wiedza o kulturze i społeczeństwie jest polem naszych kompetencji, powstałym dzięki wieloletnim badaniom i dziedzictwu dyscypliny uprawianej od ponad stu lat. Jesteśmy więc uprawnieni i zobligowani, by wypowiadać się w tym zakresie. Traktujemy to jako obowiązek wynikający z etosu antropologii – nauki służącej społeczeństwu i wartościom humanistycznym. Kieruje nami ponadto poczucie odpowiedzialności oraz postawa obywatelska” (https://zjazd.weebly.com/). Prawie dwa lata od tamtego spotkania chcemy zaproponować powrót do jego idei, skupiając się tym razem na społecznej roli etnologii i antropologii kulturowej oraz obecności naszej dyscypliny w debatach publicznych, na formach upowszechniania wiedzy i praktycznym możliwościach realizowania jej założeń.

Celem konferencji było przeprowadzenie debaty środowiskowej dotyczącej tego, w jaki sposób efektywnie upowszechniać idee pluralizmu środowiskowego i kulturowego poprzez upowszechnianie dorobku naukowego i popularyzatorskiego etnologii i antropologii kulturowej oraz dyscyplin pokrewnych.

Efektem konfrrencji było zintegrowanie specjalistycznej przedstawicieli etnologii i antropologii kulturowej oraz dyscyplin pokrewnych w zakresie upowszechniania wiedzy naukowej w różnych środowiskach. Główne pytania, na które chciano odpowiedzieć podczas konferencji brzmią: Czy etnologia i antropologia kulturowa jest (powinna być) zaangażowaną moralnie, politycznie i społecznie dyscypliną w kontekście zmian społecznych uwidaczniających się we wszystkich sferach życia? W jaki sposób można realizować idee upowszechniania dorobku etnologii i antropologii kulturowej w kręgach pozanaukowych?
Wydarzenie to stanowiło także część obchodów 100-lecia najstarszego ośrodka etnologicznego w Polsce. Od 1919 roku do czasów współczesnych środowisko związane z Instytutem Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu podejmowało liczne działania na rzecz upowszechniania idei pluralizmu kulturowego, tolerancji i szacunku poprzez organizację licznych wydarzeń oraz realizowanie badań terenowych i działań edukacyjnych.

W skład rady programowej konferencji weszli:

• dr Mariola Tymochowicz, Sekcja Stroju Ludowego, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
• dr Arkadiusz Jełowicki, Sekcja Ukrainoznawcza, Muzeum Narodowe Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego w Szreniawie
• dr hab. Ewa Kocój, Sekcja Studiów na Dziedzictwem i Pamięcią Kulturową, Uniwersytet Jagielloński
• dr Stefania Skowron-Markowska, Sekcja Studiów Azjatyckich, Uniwersytet Wrocławski
• mgr Małgorzata Oleszkiewicz, Sekcja Muzeologiczna, Muzeum Etnograficzne w Krakowie
• dr Katarzyna Majbroda, Sekcja Metodologiczna, Uniwersytet Wrocławski
• dr hab. Jacek Kowalewski, Sekcja Antropologii Historii, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
• dr hab. Piotr Grochowski, Sekcja Folklorystyczna, Uniwersytet im. Mikołaja Kopernika w Toruniu

 

W trakcie konferencji referaty wygłosili przedstawiciele nauk humanistycznych i społecznych, których dorobek i realizowane przedsięwzięcia naukowe nie tylko wpisują się w naczelny temat organizowanego wydarzenia, ale także wskazują na różnorodność perspektyw.

Konferencja składała się z sesji plenarnej, podczas której wystąpili zaproszeni goście – uznani przedstawiciele nauk społecznych i humanistycznych, sesji posterowej, 3 sesji tematycznych oraz części warsztatowej.

Łącznie wystąpiło 40 referentów (6 w części plenarnej, 10 w części posterowej, 20 w sesjach tematycznych oraz 4 w części warsztatowej). W konferencji wzięło udział 110 zarejestrowanych osób + ok. 70 wolnych słuchaczy.

Głównym celem konferencji była prezentacja doświadczeń i wymiana myśli w środowisku badaczy, którzy prowadzą empiryczne badania oraz zajmują się teoriami związanymi z kulturą współczesną – badaniem kultury, jej diagnozowaniem, interpretowaniem zjawisk, postaw i zachowań. Przedstawiciele etnologii i antropologii kulturowej posiadają duże doświadczenie w zakresie realizacji działań prospołecznych, efektywnie wspólpracując z różnymi środowiskami, w tym organizacjami pozarządowymi i placówkami oświatowymi. Uczestnicy konferencji podjęli zagadnienia istotne z punktu równego dostępu do edukacji, promowania postaw tolerancji i szacunku dla przedstawicieli różnych środowisk, w tym zagrożonych wykluczeniem społecznym (mieszkancy małych miejscowości, mieszkańcy regionów o niskim kapitale kulturowym i społecznym). Istotne bylo także odwołanie się do idei edukacji regionalnej z okresu II RP, która w modelowy sposób podkreślała znaczenie środowisk lokalnych i regionalnych w kulturze narodowej. Dyskusje środowiskowe i ich efekty w postaci wykładów dostępnych on-line oraz planowanej publikacji tworzą podstawy do dalszych badań nad animacją środowisk lokalnych i edukowaniem na różnych szczeblach szkolnictwa formalnego i nieformalnego. Uzyskane podczas konferencji wyniki w bezpośredni sposób przyczyniają się do niwelowania różnic ekonomicznych i społecznych w dostępie do treści edukacyjnych.