LUD 104/2020

W ramach umowy MKiDN Nr 03913/18/FPK/DIK opublikowano na platformie APCz kolejny tom czasopisma LUD 104/2020

Aktualny tom LUD 104/2020

„Lud” ukazuje się w wolnym dostępie (Open Access). Oznacza to, że cała zawartość czasopisma jest dostępna nieodpłatne dla użytkowników: osób prywatnych i instytucji.

Serdecznie zachęcamy do zapoznania się ze wszystkimi tekstami.

104 tom „Ludu” wydany w 2020 r. jest najobszerniejszym tomem spośród dotychczasowych numerów czasopisma. Zgodnie z zaplanowanym profilem tematycznym sprawozdawanego numeru umieszczono w nim dział zatytułowany: TRANSFORMACJA DZIEDZICTWA KULTUROWEGO – NOWE WYZWANIA I KIERUNKI BADAŃ, w ramach którego ukazało się 6 artykułów na temat mapowania, ochrony oraz popularyzacji niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Opublikowane teksty prezentują działania w zakresie współpracy ze społecznościami lokalnymi mające na celu inicjowanie procedur wpisów na krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Prócz tego poświęcone są one metodom oraz technikom stosowanym w praktyce badawczej, a także strategiom promowania dziedzictwa we współpracy z organizacjami instytucjami kultury oraz sposobami rozwijania dobrych praktyk edukacyjnych w celu promowania dziedzictwa i wzmacniania jego ochrony w wymiarze lokalnym oraz ogólnopolskim. Autorkami tej części tematycznej są uznane badaczki, które prowadzą analizy antropologiczne w zakresie dziedzictwa oraz zajmują się jego ochroną i popularyzacją w Polce, i na świecie.

• Katarzyna SMYK, Monitoring elementów wpisanych na krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Założenia
• Aleksandra PAPROT-WIELOPOLSKA, „My też chcemy mieć swoje tradycje”. Metody badań, definiowanie i praktykowanie niematerialnego dziedzictwa kulturowego na ziemiach zachodnich i północnych
• Agnieszka SZCZEPANIAK-KROLL, Rola liderów w kształtowaniu i promowaniu dziedzictwa kulturowego poznańskich Bambrów
• Mariola TYMOCHOWICZ, Słowniki, encyklopedie i leksykony tradycyjnej odzieży jako forma ich identyfikacji i dokumentacji niematerialnego dziedzictwa kulturowego
• Joanna DZIADOWIEC-GREGANIĆ, Badanie dziedzictwa niematerialnego w działaniu. Perspektywa krytyczna, partycypacyjna i mediacyjno-facylitacyjna
• Anna Weronika BRZEZIŃSKA, Rola Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego w systemie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego

Ze względu na zaistniałą sytuację pandemiczną w Polsce i na świecie, która wpłynęła na jakość życia ludzi, relacje i zachowania społeczne oraz praktyki społeczno-kulturowe, redefiniując i modyfikując wiele z nich, część artykułów zawartych w 104 tomie „Ludu” prezentuje wspomniane zjawiska w perspektywie antropologicznej.
W dziale: ETNOGRAFIE CZASU ZARAZY opublikowano 8 artykułów, których autorki i autorzy diagnozują sytuację pandemiczną w wielorakich kontekstach kulturowo-społecznych, koncentrując się na konsekwencjach pandemii Covid-19 obserwowanych w różnych częściach świata. Na wspomniany dział składają się następujące artykuły:

• Violetta KRAWCZYK-WASILEWSKA, COVID-19 jako paradygmat choroby globalnej
• Lech Michał NIJAKOWSKI, Wyobraźnia apokaliptyczna w czasach zarazy
• Klaudia Magdalena KOSICIŃSKA, O badaniach w czasie zamkniętych granic – notatki etnograficzne
• Rafał CEKIERA, Ocal ludzkość przed koronawirusem! Analiza internetowych intencji modlitewnych w czasie pandemii
• Ignacy JÓŹWIAK, Elżbieta Mirga-Wójtowicz, Sonia Styrkacz, Monika Szewczyk, Stay calm and beshen khere. Internet i transnarodowa intensyfikacja życia polskich Romów w czasie pandemii COVID-19
• Danuta Maria PENKALA-GAWĘCKA, COVID-19, niepewność, lęk i nadzieja. W poszukiwaniu skutecznego leku
• Maria MAŁANICZ-PRZYBYLSKA, Muzyczne rytuały w czasach zarazy
• Kamila GRZEŚKOWIAK, Pomiędzy teraźniejszością a przyszłością: niepewność i samozarządzanie bezpieczeństwem w czasach koronawirusa
• Lucyna KOPCIEWICZ, Dom, przemoc i litość. Pandemia COVID-19 w przestrzeniach doświadczeń kobiet

Ważną część tomu stanowią artykuły – wspomnienia o badaczach przez lata współtworzących oblicze polskiej etnologii i antropologii kulturowej, którzy odeszli w 2020 roku. W dziale IN MEMORIAM opublikowano wspomnienia o profesor Zofii Sokolewicz, profesorze Ludwiku Stommie oraz profesorze Andrzeju Brenczu:

• Zbigniew JASIEWICZ, Anna ENGELKING, Katarzyna MAJBRODA, Paweł LEWICKI, Helena PATZER, Lech MRÓZ, Zofia Sokolewicz (1932–2020)
• Anna Weronika BRZEZIŃSKA, Agnieszka CHWIEDUK, Katarzyna MARCINIAK, Jacek SCHMIDT, Andrzej Brencz (1943–2020)
• Waldemar KULIGOWSKI, Ludwik Stomma (1950–2020). Sowizdrzał z Sorbony

W stałym dziale: ARTYKUŁY opublikowano 5 artykułów o tematyce etnologicznej/antropologicznej, których autorzy podejmują rozważania na temat aktualnych zjawisk społeczno-kulturowych oraz referują wyniki prowadzonych przez siebie badań empirycznych:

• Wojciech Marek LIPIŃSKI, Współczesne rekonstrukcje jakuckich wierzeń religijnych w obchodach święta Ysyakh
• Tomasz KOSIEK, Ukraińcy, Rusini Karpaccy, Huculi, corcitură… Tożsamość etniczna i indyferentyzm narodowy w Marmaroszu
• Karol GÓRSKI, „Kto się nie rusza, ten jest fizolem”. O nie-właściwym reżimie pracy ciała i jego wykorzenianiu w klubie brazylijskiego jiu-jitsu
• Zuzanna KRUK-BUCHOWSKA, The continuous struggle for land and sovereignty – The case of the Mashpee tribe
• Grażyna Ewa KARPIŃSKA, A nexus of time and space, or on the ordinary and extraordinary everyday in a tenement courtyard

W dziale: RECENZJE opublikowano 2 teksty:

• Kamila GIEBA, Wernakularyzm i neowernakularyzm – interdyscyplinarne perspektywy badawcze
• Agnieszka KOSIOROWSKA, Zaangażowana antropologia edukacji

W dziale POLEMIKI I DYSKUSJE opublikowano 1 tekst:

• Katarzyna MAJBRODA, Śmiech – dialog – wywrotowość. Bachtin w recepcji antropologicznej

W dziale KOMENTARZE opublikowano 1 tekst:

• Katarzyna MAJBRODA, I edycja nagrody im. Antoniego Kaliny Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego