CZWARTA EDYCJA KONKURSU PTL – NAGRODA IM. ANTONIEGO KALINY

Kategoria I: książka o szczególnym znaczeniu dla etnologii, antropologii społeczno-kulturowej

Komisja konkursowa w składzie: Grażyna Ewa Karpińska, Katarzyna Kość-Ryżko (laureatka II edycji) oraz Katarzyna Majbroda – przewodnicząca

Łukasz Sochacki, Boska cząstka i inne mirakula, Kraków: Wydawnictwo Pasaże, 2022
UZASADNIENIE: Autor pokazuje obecność mitu w niemitycznych obszarach myślenia i doświadczenia, w nienachalny sposób demaskując mechanizmy narracyjne, mistyfikujące i mitologizujące zjawiska, centralne dla współczesnych opowieści kosmogonicznych. Sięga do najlepszych tradycji krakowskiej antropologii współczesności, ale nie ogranicza się do tego nurtu. Odsłania swoje analityczne pasje w eseistycznej formie, co nadaje  książce  lekkości i zachęca do czytelniczych refleksyjnych wędrówek po współczesnych wyobrażeniach badaczy i nauki w rzeczywistości medialnej i pozaakademickich obiegach wiedzy. Jego rozważania pozostawiają również miejsce na polemikę i dopowiedzenia. Im bardziej racjonalizowane, tym mniej dostępne poznawczo, emocjonujące i pobudzające imaginację. Łukasz Sochacki ze śmiałością podejmuje się zagadnień dogmatycznych i doktrynalnych, a zamiast usprawiedliwiać się z antropologicznej „bezczelności”, „puszcza oko” do czytelników, aby nie bali się podążać za nim ścieżką dyskursywnej analizy i krytyki łagodzących dysonans poznawczy.

Kategoria II: wystawa o szczególnym znaczeniu dla etnologii, antropologii społeczno-kulturowej

Komisja konkursowa w składzie: Mariola Tymochowicz, Olga Budzan i Marta Derejczyk (laureatki III edycji) oraz Arkadiusz Jełowicki – przewodniczący

Tatuaż. Symbol-Piętno-Piękno, organizator: Muzeum Etnograficzne im. Prof. Marii Znamierowskiej Prüfferowej w Toruniu, kuratorzy: Piotr Dąbrowski, Aleksandra Jarysz
UZASADNIENIE: Nagrodzona wystawa w toruńskim Muzeum w pogłębiony i wyczerpujący sposób przybliżyła antropologiczne znaczenie tatuowania ciała, ukazując tatuaż nie tylko w aspekcie  estetycznym, ale również tożsamościowym, magicznym i religijnym. Doceniliśmy nie tylko wyjątkową ekspozycję, ale także zróżnicowane i liczne wydarzenia, które jej towarzyszyły. Na uznanie zasługuje oryginalny program edukacyjny pozwalający na włączenie różnych grup odbiorców, w tym także dzieci. Na szczególne wyróżnienie zasługuje opracowany przez kuratorów obszerny katalog wystawy, podsumowujący realizowane badania nad zagadnieniem tradycyjnego i współczesnego tatuażu.

Kategoria III: wydarzenie o szczególnym znaczeniu dla etnologii, antropologii społeczno-kulturowej

Komisja konkursowa w składzie: Anna Weronika Brzezińska, Anna Grabińska-Szczęśniak oraz Ewelina Mędrala-Młyńska (przedstawicielka laureatek  III edycji) oraz Katarzyna Ceklarz – przewodnicząca

Instytut Studiów Międzykulturowych Uniwersytetu Jagiellońskiego, Instytut Lingwistyki Stosowanej Uniwersytetu Warszawskiego, Oblicza postpamięci 5 – konflikty czy negocjacje?// Faces of postmemory 5 – conflict or negotiations?
UZASADNIENIE: Nagrodzone wydarzenie gromadzi badaczki i badaczy zajmujących się zagadnieniami pamięci. Organizacja kolejnych edycji pokazuje, że są to wydarzenia skupiające specjalistów, których wkład w rozwój studiów nad pamięcią jest istotny, a pojawiające się nowe pomysły na podejścia badawcze są inspiracją do dalszych działań. Komisja docenia także dobrze przygotowany i udokumentowany wniosek, który pozwolił na zapoznanie się z przebiegiem wydarzenia.

DYPLOM HONOROWY za serię wydawniczą Etnografia Ocalona dla Muzeum Etnograficznego im. M. Prüfferowej w Toruniu

UZASADNIENIE: Komisja postanowiła również wyróżnić dyplomem honorowym serię wydawniczą  Etnografia Ocalona Muzeum Etnograficznego im. M. Prüfferowej w Toruniu. To wyjątkowe przedsięwzięcie wydawnicze wydobywające z archiwów zapomnianych etnografów i etnografki oraz ich dzieła. Dyplom honorowy przyznany został za pasję, poszukiwanie i popularyzowanie nieznanych dotąd prac z zakresu etnografii, etnologii i antropologii kulturowej, których twórczynie i twórcy kreowali oblicze  nauki, współtworząc naszą aktualną wyobraźnię. Najwyższe dowody uznania za trud i pomysłowość włożone w przybliżenie polskiemu czytelnikowi nieznanych dotąd prac z zakresu krajowej antropologii; zarówno tych niedostępnych w języki polskim, jak też wcześniej niepublikowanych bądź zapomnianych. Każda kolejna praca z tej serii, to ważny wkład w rekonstrukcję historii naszej dyscypliny oraz przykład jej korespondowania z ówczesnymi prądami intelektualnymi.